Η πιο κοινή ασθένεια των πτηνών, που βλέπουµε και η οποία µπορεί να προληφθεί, είναι
η αβιταµίνωση Α ή έλλειψη βιταµίνης Α, µε ή χωρίς συνοδεία δευτερογενών λοιµώξεων. Τα
κατοικίδια πουλιά που τρώνε µόνο σπόρους (ειδικά ηλιόσπορους και φιστίκια) είναι
περισσότερο επιρρεπή σε αυτό το πρόβληµα επειδή η αποκλειστική διατροφή µε σπόρους
είναι χαµηλή σε περιεκτικότητα βιταµίνης Α.
Όταν εµφανίζεται η έλλειψη της βιταµίνης Α, τα κύτταρα που δοµούν το αναπνευστικό,
αναπαραγωγικό και πεπτικό σύστηµα, υποβάλλονται σε δοµικές αλλαγές που τα καθιστούν
ανίκανα να εκκρίνουν βλέννα για τη δηµιουργία της βλεννώδους µεµβράνης. ∆εδοµένου ότι
η βλεννώδης µεµβράνη δρα ως προστατευτικό κάλυµµα για την αποτροπή προσβολών από
παθογόνους παράγοντες, η έλλειψη βιταµίνης Α επιτρέπει στα βακτηρίδια του
περιβάλλοντος και σε άλλους µικροοργανισµούς να διαπεράσουν το βλεννώδες αυτό
εµπόδιο και να εγκατασταθούν στους ιστούς.
Τα συµπτώµατα της έλλειψης βιταµίνης Α εξαρτώνται από το σύστηµα οργάνων που
επηρεάζεται (παραδείγµατος χάριν τον αναπαραγωγικό, πεπτικό, ή αναπνευστικό σύστηµα)
και από το είδος του µικροοργανισµού ή την οµάδα των µικροοργανισµών που προσβάλλει
τον ασθενή.
Συχνότερα επηρεάζεται το αναπνευστικό σύστηµα. ∆εδοµένου ότι και το στόµα είναι
φτιαγµένο επίσης από τα κύτταρα που έχουν εκτεθεί, χρειάζεστε µόνο µια οπτική εξέταση
µέσα στο στόµα του πουλιού για να αναγνωριστούν τα πρόωρα σηµάδια αυτής της έλλειψης.
Αρχικά, θα δούµε µικρές άσπρες περιοχές στο πάνω µέρος του στόµατος ή/και στη βάση της
γλώσσας. Οι λευκές αυτές περιοχές τελικά µολύνονται, δηµιουργώντας µεγάλα, εµφανή
αποστήµατα. Τα αποστήµατα µπορούν να παραµορφώσουν τη γλωττίδα (άνοιγµα της
ταχείας), προκαλώντας κοπιώδη αναπνοή και τελικά µηχανική ασφυξία. Τα αποστήµατα
µπορούν ακόµη να γίνουν τόσο µεγάλα, σε σηµείο που να φράξουν τη χοάνη (σχισµή στο
άνω µέρος του στόµατος). Όταν συµβαίνει αυτό, το πουλί εκκρίνει άφθονα ρινικά υγρά και
δηµιουργείται εµφανές πρήξιµο γύρω από τα µάτια. Ο πόνος, από αυτές τις εστίες µόλυνσης,
αναγκάζει τελικά το πουλί να λιµοκτονήσει. Οι µικροοργανισµοί, που προκαλούν αυτές τις
µολύνσεις, µπορούν, επίσης, να εξαπλωθούν σε όλο το σώµα του πουλιού µε καταστρεπτικές
συνέπειες.
Ένα πουλί µε έλλειψη βιταµίνης Α µπορεί να παρουσιάσει οποιαδήποτε από τα
ακόλουθα συµπτώµατα: φτέρνισµα, δύσπνοια, ρινική καταρροή, ελκώδη ή βουλωµένα
ρουθούνια, ατονία – λήθαργο, κατάθλιψη, διάρροια, νευρικό τίναγµα της ουράς πάνω κάτω,
φτωχό χρώµα φτερών, πρησµένα µάτια, δακρύρροια, µειωµένη όρεξη, δύσοσµη αναπνοή και
"γλοιώδες στόµα".
Είναι λίγοι οι ασθενείς πουλιά που πεθαίνουν από έλλειψη βιταµίνης Α ως κύρια αιτία.
Πεθαίνουν συνήθως από δευτερογενείς λοιµώξεις, συνήθεις σε πουλιά µε αποδυναµωµένο
ανοσοποιητικό σύστηµα και την ανικανότητα του σώµατος να ανταποκριθεί στη
φυσιολογική κυτταρική αναγέννηση (αυτοΐαση). Οι δευτερογενείς λοιµώξεις µπορούν να
προκαλέσουν καταστροφή των οργάνων, η οποία θα οδηγήσει ενδεχοµένως στο θάνατο του
πουλιού. Συνεπώς, θεραπεύουµε πρώτα τη λοίµωξη που είναι απειλητική για τη ζωή, και στη
συνέχεια αντιµετωπίζουµε την υποβόσκουσα (αίτιο) έλλειψη βιταµίνης Α µε ενέσεις της
βιταµίνης αυτής.
Για να θεραπεύσουµε το δευτερογενή απειλητικό παράγοντα για τη ζωή, διεξάγουµε
αρχικά µια σειρά διαγνωστικών εξετάσεων. Λαµβάνουµε αίµα για να εξετάσουµε ποια
όργανα έχουν προσβληθεί, κατόπιν κάνουµε καλλιέργειες και αντιβιογράµµατα για να
καθορίσουµε ποια βακτηρίδια ή µύκητες µπορεί να υπάρχουν και τέλος αναλύουµε τα
περιττώµατα για τον έλεγχο ύπαρξης παρασίτων.
Έπειτα, νοσηλεύουµε το πουλί για τουλάχιστον µια εβδοµάδα και προχωρούµε στη
θεραπεία µε τα κατάλληλα φάρµακα, βάσει των αποτελεσµάτων των εξετάσεων. Συχνά
καταστέλλουµε επίσης το πουλί, το σιτίζουµε µε σωληνάκι και προχωρούµε σε χειρουργικό
καθαρισµό των αποστηµάτων. Αν και µπορεί να χρειαστεί µια αρκετά µεγάλη περίοδο
αποκατάστασης, η πρόγνωση είναι συνήθως ευνοϊκή εκτός αν τα δευτερογενή προβλήµατα
έχουν προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες σε κάποια όργανα.
Άλλη µια φορά το ρητό "κάλλιον το προλαµβάνειν παρά το θεραπεύειν", ισχύει και σε
αυτήν την ασθένεια. Τα ψιττακοειδή είναι αρκετά ανθεκτικά στην ασθένεια, αλλά εφόσον
προσβληθούν, είναι συχνά δύσκολο να θεραπευθούν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν η ασθένεια
προκληθεί από ελλειπή διατροφή, η οποία είναι συχνή λόγω των διατροφικών επιλογών µας
για τη σίτιση των πουλιών.
Η πλειοψηφία των διατροφικών µοντέλων που παρουσιάζουν έλλειψη σε βιταµίνη Α,
υστερούν επίσης και σε άλλες βιταµίνες, πρωτεΐνες και ανόργανα άλατα και εποµένως η
πρόληψη πρέπει να έχει ως στόχο τη γενικότερη βελτίωση της διατροφής, καθώς επίσης και
τη χορήγηση των κατάλληλων βιταµινούχων συµπληρωµάτων. Εκτός από καλής ποιότητας
µίγµα σπόρων, θα πρέπει να προσφέρονται στα πουλιά τροφές µε κίτρινο και έντονο πράσινο
χρώµα (εκτός ορισµένων εξαιρέσεων).
Για να προστατέψουµε τα πουλιά µας από την αβιταµίνωση Α, µπορούµε να τους
προσφέρουµε τροφές όπως πεπόνι, παπάγια, κόκκινη πιπέρια, φύλλα και άνθος του
µπρόκολου, καρότα, γλυκοπατάτες, φύλλα γογγυλιού, λάχανα, αντίδι, κρόκο αυγού,
παντζάρια, ραδίκια και σπανάκι (βλ. τον πίνακα για τη σχετική περιεκτικότητα σε βιταµίνη
Α). Η καθηµερινή χρήση επίσης κάποιας εκ των πολλών βιταµινών σε σκόνη, καλής
ποιότητας, θα βοηθήσει στην αποτροπή της εκδήλωσης αυτής της ασθένειας, που µπορεί να
προσβάλει τα πουλιά µας.
Τροφές µε υψηλή περιεκτικότητα σε βιταµίνη Α
Τρόφιµο IU για κάθε 100 γρ.
- Κόκκινες πιπεριές τσίλι (φρέσκιες) 21,000
- Κόκκινες πιπεριές τσίλι (αποξηραµένες) 16,000
- Φύλλα µπρόκολου 77,000
- Μπρόκολο (άνθος) 3,000
- Καρότα (πολτοποιηµένα) 10,000
- Φύλλα γογγυλιού 7,500
- Λάχανο 6,500
- Αντίδι 3,500
- Ραδίκι 14,000
- Σπανάκι 8,000
- Βούτυρο 3,500
- Συκώτι βοδινού 45,000
- Κρόκοι αυγών 3,000
- Πεπόνι 4,000
- Μάγκο 5,000
- Παπάγια 2,000
- Γλυκοπατάτες 9,000
- Καλαµπόκι Μαρούλι
- Κολοκυθάκια Μπανάνες
- Πατάτες Μήλα
- Σταφύλια Πορτοκάλια
Καθε τροφη εχει τις βιταμινες της........
ΑπάντησηΔιαγραφή